Algemeen
Algemene inhoudelijke activiteiten gedurende het jaar
Activiteiten algemeen
Ten aanzien van de planontwikkeling heeft de focus in 2017 gelegen op de verdere uitwerking van de plannen De Gilden (Het Palet), Heuvelpark De Noord en De Helling, De Graafschap, De Voor, Bloemenzoom, Het Hanzekwartier (Scholenzone, Ottoplein, Havenkade) en de Poort van Dronten fase 1 en 2.
De uitvoeringsactiviteiten zijn vooral gericht geweest op De Gilden (afwerking openbare ruimte en bouwrijpmaken Het Palet), Heuvelpark De Helling, Havenkom, ECU, De Graafschap 1e fase, Bloemenzoom, Kantoorvilla’s De West, Poort van Dronten. Het verloop van alle uitgaven en opbrengsten is opgenomen in de “Staat van boekwaarden grondexploitatie”.
Per 1 januari 2016 is de regelgeving van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) gewijzigd. De commissie BBV heeft de afbakening, definiëring en verslaggevingsregels rondom grondexploitaties aangescherpt. Aanleiding voor deze verscherping betreft de invoering van de Vennootschapsbelasting (VpB), het creëren van zuiverder toerekening van kosten, het vergroten van transparantie, eenduidigheid, en vergelijkbaarheid. De commissie heeft hiervoor een 3-tal notities geschreven: notitie Grondexploitaties 2016 en de notitie Faciliterend Grondbeleid 2016 en recentelijk in maart 2018 een toelichting op de tussentijdse winstneming middel de POC- methode (percentage of completion) zoals beschreven in de notitie Grondexploitatie 2016.
Op 24 november 2016 heeft de raad een besluit genomen inzake de toepassing van de gewijzigde regelgeving BBV. De wijzigingen door het toepassen van de gewijzigde regelgeving zijn verwerkt in de grondexploitaties en in de administratie. N.a.v. de accountantscontrole 2016 is voor de Poort van Dronten 1e fase een extra risicovoorziening, zijnde een vermindering van de opbrengsten na 10 jaar en aanpassing van de parameters, opgenomen als extra beheersmaatregel.
De vroegere categorieën NIEGG (Niet In Exploitatie Genomen Gronden) en Voorraad Gronden en Hulpstoffen (VGHS) zijn nu op andere manier in de administratie verwerkt. De voorbereidingskosten zijn per 1 januari 2016 geactiveerd op de balans onder de post Immateriële activa (IMVA). De gronden en opstallen van de 2 categorieën zijn opgenomen als Materiële Vaste Activa (MVA) op de balans.
Per saldo is de boekwaarde van alle gronden in 2017 toegenomen met € 14,3 mln. (inclusief afwaarderingen/afwikkelingen van € 1,2 mln). In onderstaande tabel is dit weergegeven.
Verloop boekwaarden 2017 (x € 1 mln.) | Gronden in exploitatie | |||
Woningbouw | Bedrijventerreinen | Bijzondere bebouwing | Totaal | |
Boekwaarde 1-1-2017 | 11,3 | 7,5 | 6,1 | 24,9 |
Totaal | 11,3 | 7,5 | 6,1 | 24,9 |
Uitgaven | ||||
Verwervingen | 2,7 | 0,0 | 0,0 | 2,7 |
Organisatiekosten | 1,3 | 0,2 | 0,3 | 1,8 |
Beheerskosten | 0,0 | 0,0 | -0,2 | -0,2 |
Uitvoeringskosten | 2,4 | 0,2 | 0,0 | 2,6 |
Rente | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,4 |
Afdracht fonds bovenwijks | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Totaal uitgaven | 6,7 | 0,5 | 0,2 | 7,3 |
Opbrengsten | ||||
Bijdragen | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Subsidies | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Opbrengst grondverkopen | -9,9 | -2,5 | -0,2 | -12,6 |
Totaal opbrengsten | -9,9 | -2,5 | -0,2 | -12,6 |
Totaal uitgaven/opbrengsten | -3,2 | -2,0 | 0,1 | -5,1 |
Afboekingen, afwaarderingen en afwikkelingen | ||||
Afboekingen tlv voorzieningen | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Afwaarderingen | 6,0 | 9,5 | 2,7 | 18,2 |
Afwikkelingen | 0,7 | 0,5 | 0,0 | 1,2 |
Totaal afwaardering etc. | 6,7 | 10,0 | 2,7 | 19,4 |
Totaal mutaties boekwaarde | 3,5 | 8,0 | 2,8 | 14,3 |
Boekwaarde 31-12-2017 | 14,8 | 15,5 | 8,9 | 39,2 |
De complexen Havenkom (173), Delta 3e fase (153) en Heuvelpark De Noord (125) zijn per 31-12-2017 afgewikkeld. Dit heeft geleid tot een winstneming van € 1,2 mln.
Het resultaat van Heuvelpark De Noord wordt gestort in de bestemmingsreserve “Inrichting Dierenweide”. Dit conform het raadsbesluit bij de vaststelling van de grondexploitatie. Afhankelijk van de inrichtingskosten kan een deel of het geheel als budget gebruikt worden voor de herinrichting van de Dierenweide almede de aanleg van een fietsverbinding.
Gezien de aangescherpte regels inzake winstneming is op verzoek van de accountant en nadere toelichting van maart 2018 (aanvullende notitie commissie BBV) een tussentijdse winst berekend met toepassing van de POC-methode van € 18,2 mln. De POC methode gaat uit van het procentuele gewogen gemiddelde van de gerealiseerde kosten en opbrengsten keer het geprognosticeerde resultaat op startwaarde. Een deel van dit resultaat wordt bij bestemming gestort in de nieuw gevormde bestemmingsreserve “Niet afgesloten exploitaties”. Dit omdat er zich onzekerheden kunnen voordoen (zie ook notitie grondexploitaties 2016 commissie BBV paragraaf 5.3). Verder gelden de geformuleerde nieuwe beleidsregels zoals opgenomen in de nota grondbeleid “Grond als basis voor regie” met toepassing van de huidige BBV-voorschriften (inclusief aanvullende notitie maart 2018).
Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de Staat van boekwaarden 2017.
Onderstaande tabel geeft de berekening van de POC-winst per complex weer alsmede de eerder genoemde afwikkeling van de complexen.
Complex | Kosten % | Opbrengst % | POC | Startwaarde | Onzekerheid | Startwaarde na onzekerheid | POC-berekening | Correctie > 10 jaar negatieve boekwaarde | POC-winst | Afwikkeling |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Woningbouw | ||||||||||
030 De Gilden hoofdstructuur | 0% | 100% | 0% | -€ 854.424 | € - | -€ 854.424 | € - | € - | ||
031 De Gilden 1e fase | 97% | 94% | 91% | -€ 2.235.591 | € - | -€ 2.235.591 | -€ 2.034.505 | -€ 2.034.505 | € - | |
032 De Gilden 2e fase | 95% | 98% | 93% | -€ 1.758.284 | € - | -€ 1.758.284 | -€ 1.637.383 | -€ 1.637.383 | € - | |
034 De Gilden - Het Palet | 58% | 29% | 17% | -€ 1.081.933 | € - | -€ 1.081.933 | -€ 179.510 | -€ 179.510 | ||
125 Heuvelpark De Noord | 100% | 100% | 100% | -€ 673.311 | € - | -€ 673.311 | -€ 673.311 | € - | -€ 673.707 | |
126 HZ-Ottoplein | 37% | 100% | 37% | -€ 15.723 | € - | -€ 15.723 | -€ 5.823 | -€ 5.823 | ||
127 HZ-Havenkade | 0% | 0% | 0% | € 493.229 | € - | € 493.229 | € - | € - | ||
171 Heuvelpark De Helling | 55% | 100% | 55% | -€ 3.891.173 | € - | -€ 3.891.173 | -€ 2.128.075 | -€ 2.128.075 | ||
173 Havenkom | 100% | 100% | 100% | -€ 55.324 | € - | -€ 55.324 | -€ 55.324 | € - | -€ 55.357 | |
193 De Ark | 69% | 64% | 44% | -€ 88.990 | € - | -€ 88.990 | -€ 39.223 | -€ 39.223 | ||
231 De Graafschap 1e fase | 74% | 19% | 14% | € 1.780.879 | € - | € 1.780.879 | € 255.807 | € - | ||
240 De Voor | 99% | 66% | 66% | € 28.763 | € - | € 28.763 | € 18.904 | € - | ||
subtotaal | -€ 6.024.519 | -€ 729.064 | ||||||||
Bedrijventerreinen | ||||||||||
151 Delta 1e fase | 96% | 92% | 89% | -€ 1.285.540 | € - | -€ 1.285.540 | -€ 1.139.418 | -€ 1.139.418 | ||
153 Delta 3e fase | 100% | 100% | 100% | -€ 453.089 | € - | -€ 453.089 | -€ 453.089 | € - | -€ 453.355 | |
155 Delta 5e fase | 88% | 61% | 53% | -€ 7.036.567 | € - | -€ 7.036.567 | -€ 3.748.664 | € 189.779 | -€ 3.558.885 | |
161 Poort van Dronten fase 1 | 73% | 20% | 14% | € 7.302.197 | € - | € 7.302.197 | € 1.049.279 | € - | ||
162 Poort van Dronten fase 2 | 86% | 0% | 0% | -€ 586.531 | € - | -€ 586.531 | € - | € - | ||
285 Oldebroekerweg 1e fase | 97% | 78% | 75% | -€ 2.976.673 | € - | -€ 2.976.673 | -€ 2.235.134 | -€ 79.324 | -€ 2.314.458 | |
382 Tarpan | 97% | 70% | 68% | -€ 4.404.128 | € - | -€ 4.404.128 | -€ 2.985.051 | € 474.022 | -€ 2.511.029 | |
subtotaal | € 584.477 | -€ 9.523.790 | -€ 453.355 | |||||||
Bijzondere bebouwing | ||||||||||
012 ECU woon/ werk | 83% | 16% | 14% | -€ 9.420 | € - | -€ 9.420 | -€ 1.294 | -€ 1.294 | ||
015 Dronten west centrumgebied | 83% | 52% | 43% | -€ 2.193.048 | € - | -€ 2.193.048 | -€ 948.867 | -€ 948.867 | ||
115 De West-kantoren | 89% | 100% | 89% | € 3.842 | € - | € 3.842 | € 3.433 | € - | ||
123 HZ-Scholenzone | 68% | 14% | 9% | -€ 5.091.141 | € - | -€ 5.091.141 | -€ 469.910 | -€ 469.910 | ||
271 Driehoek Baan woon/werk | 98% | 0% | 0% | -€ 0 | € - | -€ 0 | € - | € - | ||
371 Bloemenzoom woon/werk | 84% | 57% | 48% | -€ 2.236.553 | € - | -€ 2.236.553 | -€ 1.068.144 | -€ 1.068.144 | ||
509 Ellerveld - Evenemententerrein | 92% | 19% | 17% | -€ 1.182.811 | € - | -€ 1.182.811 | -€ 206.341 | -€ 206.341 | ||
subtotaal | -€ 2.694.556 | € - | ||||||||
Totaal | € 584.477 | -€ 18.242.865 | -€ 1.182.419 |
Grondverwerving
Binnen het project Het Palet (034) heeft een aankoop plaatsgevonden van € 2,7 mln.
Uitvoeringswerkzaamheden
In 2017 was een aantal noemenswaardige bestekken in uitvoering.
Bestekken 2017 | ||
Complex | bestek | project |
034 De Gilden Het Palet | 48 | TAW Wisentzone - III |
032 De Gilden 2e fase | 63 | TAW Gilden 2e fase Baksteen Wijngaard 2e deel |
231 De Graafschap 1e fase | 65 | TAW Graafschap deel I |
171 Heuvelpark De Helling | 67 | BRM Flat Trebbe aan de Helling |
126 HZ-Ottoplein | 68 | BRM Ottoplein |
032 De Gilden 2e fase | 70 | TAW Gilden 2e fase Baksteen Troffel Wijngaard Wijnvat |
031 De Gilden 1e fase | 79 | BRM Gildenhof |
171 Heuvelpark De Helling | 85 | TAW Heuvelpark blok 5 |
161 Poort van Dronten | 88 | TAW Poort bedrijveneiland |
034 De Gilden Het Palet | 91 | TAW Wisentzone-Palet |
285 Oldebroekerweg | 92 | TAW Oldebroekerweg |
034 De Gilden Het Palet | 93 | BRM Het Palet-Oost (Geveke) |
034 De Gilden Het Palet | 94 | BRM Het Palet-West (Trebbe weids wonen) |
031 De Gilden 1e fase | 98 | TAW Slepersgilde |
034 De Gilden Het Palet | 99 | BRM Het Palet-Oost (Maris Op 't Erf) |
REC: Reconstructie | ||
BRM: Bouwrijpmaken | ||
TAW: Terreinafwerking |
Deze uitvoeringsbestekken zijn binnen de daarvoor bestemde onderdelen van de exploitatieopzetten/beschikbare kredieten uitgevoerd.
Grondprijzen
De grondprijzen worden vastgesteld conform de systematiek en uitgangspunten genoemd in de door het college vastgestelde grondprijzennota. Eind 2017 is de nota geactualiseerd en vastgesteld door het college. In 2016 en 2017 is onze gebruikte systematiek en gehanteerde uitgangspunten en de daaraan gekoppelde grondprijzen getoetst door 2 adviesbureaus. Een onderzoek voor de te hanteren sociale grondprijzen loopt nog. Hierin wordt onze woningbouwvereniging OFW meegenomen ter consultatie. In de geactualiseerde nota zijn de wijzigingen verwerkt die zijn besloten door het college na de voorlaatste geactualiseerde versie. Voor het onderdeel bedrijventerreinen heeft de raad op voorstel van het college in oktober 2014 besloten de prijzen met 5% te verlagen inclusief toepassing van een staffel voor het complex Poort van Dronten. In 2015 zijn de grondprijzen voor de woonwerkkavels in Bloemenzoom naar beneden bijgesteld aan het prijsniveau van de woonwerkkavels Oldebroekerweg. Voor 2016 zijn er zijn er binnen het complex Scholenzone (zie raadsbesluit januari 2016) voor projectmatige onderdelen prijsaanpassingen doorgevoerd. Voor de overige complexen en functies zijn de prijzen niet geïndexeerd. Jaarlijkse wordt middels een door het college te besluiten “grondprijzenbrief” wijzigingen op deze nota vastgesteld.
Grondverkoop
Binnen de categorie woningbouw heeft in 2017 grondverkoop plaatsgevonden in de plannen De Gilden 1e en 2e fase, Het Palet, Heuvelpark De Noord en Ottoplein.
Binnen het complex Bloemenzoom is 1 woonwerkkavel verkocht.
In de categorie bedrijventerreinen heeft in 2017 grondverkoop plaatsgevonden binnen de complexen Tarpan, Business Zone Delta en Poort van Dronten 1e fase.
De verkopen (exclusief derden) van de afgelopen 8 jaar inzake bedrijventerreinen laten het volgende beeld zien:
Verkochte hoeveelheid Bedrijventerrein (inclusief woonwerkkavels) | |||||||
2011 | 2012 ** | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
Hectares | 2,4 | 0,2 | 0,5 | 0,0 | 0,0 | 1,1 | 3,3 |
Verkoopopbrengst | 1.467.391 | 273.569 | 362.112 | - | - | 898.558 | 2.461.600 |
Gem. prijs per m² | 61,14 | 124,86 | 66,05 | 0,0 | 0,0 | 83,73 | 74,59 |
** dit betreft verkoop 2 woonwerkkavels (Korenmaaier) |
De in de tabel genoemde prijzen betreffen de gemiddelde verkoopprijzen.
Voor de bedrijventerreinen gelegen in Biddinghuizen en Swifterbant liggen de prijzen lager dan voor de bedrijventerreinen in Dronten.
Exploitatieopzetten
Jaarlijks wordt per 1 januari van het jaar alle grondexploitaties op uniforme wijze in beeld gebracht en wordt inzage gegeven in het weerstandsvermogen van de grondexploitaties. De voorliggende Perspectiefnota 2018 wordt aan de raad aangeboden in het kader van de Jaarrekening 2017.